Một người Mỹ viết gì khi đến Việt nam!

Phương Tây có những giá trị văn hóa đáng cho phần còn lại của Thế giới học tập. Nền khoa học tiên tiến, công nghiệp hiện đại, văn hóa xã hội với những nhân tài kiệt xuất. Thế nhưng thế giới Phương Tây cũng sản sinh ra những sản phẩm quái gở mà kẻ có danh hiệu giáo sư, cũng đã từng đoạt giải báo chí Pulitzer có tên Joel Brinkley là một ví dụ. Một người Mỹ được thừa hưởng một nền giáo dục từng tự hào đứng đầu thế giới nhưng lại có một kiến thức còn kém cả một học sinh tiểu học trong rừng rậm châu Phi. Bài báo dưới đây phải chăng đã phản ánh rõ trình độ của những người Mỹ hãnh tiến, IQ không cao hơn ngọn cỏ và qua bài báo ta cũng có thể hình dung ra những kẻ đoạt giải Pulitzer có 'tài năng' gì. 

  Tuy nhiên, có những điều anh ta nói chưa thật đúng nhưng cũng đáng cho người Việt xem lại bản thân mình, đó là việc ăn thịt chó, con vật trung thành và rất tình cảm với loài người, riêng tôi vẫn phản đối ăn thịt chó, nhưng ngồi trước một đĩa chả chó nướng bốc mùi thơm lựng thì thú thật- vẫn rất đắn đo xem có nên tự khuyên mình  ăn đi một miếng như thi sỹ Tố Hữu đã từng đấu tranh với cái bụng của mình"...ăn đi vài con cá/ dăm bảy cái chột nưa/ ai biết đâu mà sợ..." hơ hơ hơ!!!

Mới đây, giáo sư Joel Brinkley đã đăng một bài bình luận mang tên “Dù ngày càng giàu có, nhưng khẩu vị của người Việt chẳng giống ai”, kể lại những gì vị giáo sư quan sát trong 10 ngày ông du lịch tại Việt Nam. Ngay lập tức, bài bình luận này đã làm “dậy sóng” sự phẫn nộ không chỉ trên Việt Nam mà trên toàn thế giới. 

Ông Joel Brinkley, cựu phóng viên tờ New York Times hiện đang là giáo sư chuyên ngành báo chí tại đại học Standford, người từng đoạt giải Pulitzer (giải thưởng báo chí danh giá nhất tại Mỹ), tuần trước có đăng trên website của báo Chicago Tribune một bài bình luận tựa đề "Dù phồn thịnh lên, thú ẩm thực ở Việt Nam vẫn khác thường".

Brinkley nói ông viết lại những gì quan sát thấy trong chuyến đi 10 ngày ở Việt Nam 

Trong bài báo, ông Brinkley mô tả những điều ông quan sát thấy khi thăm Việt Nam, rằng người Việt thích ăn sóc, chim chóc và chuột bọ. Ông nhận xét rằng "Quỹ Động vật hoang dã liệt Việt Nam vào dạng quốc gia gây hại cho thiên nhiên hoang dã nhất thế giới".

Bài báo bị cho là "thiếu thông tin và đầy cảm tính" đã nhanh chóng gây phản ứng giận dữ trong dư luận không chỉ ở Việt Nam.

Ăn thịt chó

Bài viết của Joel Brinkley bắt đầu bằng quan sát: "Chẳng cần ở Việt Nam lâu bạn cũng có thể nhận thấy một điều bất thường. Bạn không nghe thấy tiếng chim hót, không thấy sóc leo trèo trên cây hay chuột chui rúc trong các đống rác. Không thấy chó ở ngoài đường".

Bài báo đã gây công phẫn trong cộng đồng mạng 

"Nói chung bạn không thấy bất kỳ loại động vật nào, cả hoang dã lẫn thú nuôi. Chúng biến đi đâu hết cả? Bạn có thể sẽ ngạc nhiên khi biết: chúng bị ăn thịt cả rồi." Joel Brinkley 

Những nhận xét nói trên gây công phẫn trên các diễn đàn mạng. Nhiều người chỉ trích Brinkley là "hồ đồ, trịch thượng và phân biệt chủng tộc".

Làn sóng phản ứng giận dữ đã khiến công ty xuất bản Tribune Media Services phải ra thông cáo thừa nhận rằng bài viết của ông Joel Brinkley không đạt yêu cầu về báo chí và các bước biên tập cần thiết đã không được thực hiện.

Thông cáo viết: "Chúng tôi lấy làm tiếc về chuyện vừa xảy ra và chúng tôi sẽ cảnh giác để bảo đảm tiến trình biên tập trong tương lai". Tuy nhiên bài viết vẫn không bị gỡ xuống.

Tổ chức bảo vệ động vật lên tiếng

Bài báo gây ra phản ứng giận dữ trên các diễn đàn và mạng xã hội. Nhiều người chỉ trích bài báo đã nói quá việc ăn thịt động vật tại Việt Nam, "thiếu thông tin và đầy cảm tính" và vị giáo sự Brinkley quá "hồ đồ, trịch thượng và phân biệt chủng tộc". Không chỉ người dân, mà các tổ chức bảo vệ động vật hoạt động ở Việt Nam cũng bày tỏ bức xúc trước bài báo của ông Brinkley.

Báo Thanh Niên dẫn lời ông Jake Brunner, nhân viên chương trình Việt Nam của Liên đoàn Quốc tế vì Bảo vệ Động vật, khẳng định: "Việt Nam không ghê sợ như nêu trong bài báo".

Bà Naomi Doak từ tổ chức bảo vệ động vật Traffic thì nói: “Tôi không đồng ý với nhiều ý kiến của ông ta về chim và chó và thấy ông ta cũng nhầm lẫn về một số thứ khác". "Việt Nam còn nhiều chim chứ, nhưng chúng ở trong lồng; cũng có nhiều chó nhưng chúng là vật nuôi."

Brinkley nói các quan sát của ông được thu thập trong chuyến đi xuyên Việt kéo dài 10 ngày. Ông cũng nói ông viết loại bài bình luận này sáu năm nay mà chưa bao giờ nhận nhiều phản ứng đến thế "Người Việt Nam có vẻ quá nhạy cảm trước các chỉ trích, giống nhiều dân tộc khác trên thế giới."

Ông nói thói quen ăn thịt của người Việt khiến họ hung hăng hơn các dân tộc láng giềng như Lào, Campuchia hay các nước Đông Nam Á chủ yếu ăn cơm.

Lá đơn đòi đuổi việc Brinkley trên mạng viết: "Giáo sư mà thiếu hiểu biết như thế này không thể có chỗ tại Stanford hoặc bất kỳ trường đại học nào khác". "Brinkley phải xin lỗi công khai và yêu cầu các chuyên gia về Việt Nam sửa sai lầm của ông ta. Nếu không, Stanford cần sa thải ông ta."

Trường đại học danh tiếng của Hoa Kỳ chưa đưa ra phản hồi chính thức. Lá đơn trên mạng tính đến tối 7/2 giờ Việt Nam đã thu được 157 chữ ký.

Ảnh chụp bài báo đã gây ra phản ứng giận dữ vì cho rằng "sỉ nhục" Việt Nam 

Bài viết nguyên văn bằng tiếng Anh, tạm dịch như sau:

“Ở Việt Nam, bạn dễ dàng nhận thấy những điều bất thường. Bạn không nghe tiếng chim hót, không thấy sóc leo cây hay chuột lục lọi trong những đống rác. Thậm chí, cũng chẳng có con chó nào chạy rông.

Thực tế, hầu như bạn không thấy được một con thú hoang hay thú nuôi nào cả. Chúng đi đâu cả rồi? Bạn có thể ngạc nhiên khi biết rằng: chúng đều bị ăn thịt cả.

Dĩ nhiên, cũng như đa số các nước trong khu vực, hổ, voi, tê giác và những động vật lớn khác đã bị bán sang Trung Quốc. Việt Nam không phải là nước duy nhất làm điều này, thế nhưng, Quỹ Động vật Hoang dã Thế giới nói quốc gia này là tàn ác nhất đối với động vật hoang dã.

Nhiều báo cáo cho thấy người Việt giết tê giác để lấy sừng nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào. Người Trung Quốc cần những chiếc sừng cũng như nhiều bộ phận cơ thể của các động vật quí hiếm khác vì tin vào công dụng chữa bệnh hoang đường.

Việc mua bán động vật có thể giải thích được sự tuyệt vong của loài hổ, voi và những con thú lớn khác. Nhưng còn chim và chuột thì sao? Vâng, người ta cũng ăn cả chúng, như với hầu hết các loài động vật khác ở đây. Vào tháng Giêng ở Đà Nẵng, tôi đã thấy một người hàng rong bên vệ đường đang bán một chậu chuột chết, lông đã được vặt hết nhưng thân hình còn nguyên vẹn, sẵn sàng để nấu.

Mùa xuân trước, tổ chức Bảo tồn Quốc tế đã báo cáo rằng một số loài vượn Việt Nam, một họ hàng của giống đười ươi, “đang đứng trước thảm hoạ diệt vong” vì chúng đã bị ăn thịt hết, chỉ còn lại vài con.

Những điều này dẫn đến một vấn đề thú vị. Người Việt từng ăn thịt qua nhiều thế hệ, trong khi các nước láng giềng phía tây Đông nam Á như Campuchia, Lào, Thái Lan và Miến Điện lại không động đến đông vật hoang dã.

Tại những nước trên, bạn có thể thấy những đàn chim giờ không còn nữa ở Việt Nam, cũng như vô số chó và mèo. Ở những nơi ấy, người ta chủ yếu ăn cơm, và thức ăn của người dân cũng ít ỏi.

Việt Nam luôn là một quốc gia hung hãn. Đã có 17 cuộc chiến tranh với Trung Quốc kể từ khi giành được độc lập hơn 1.000 năm trước và đã xâm chiếm Cambodia vô số lần và gần đây nhất là vào năm 1979. Trong khi đó, những quốc gia ở phía tây của nó đa phần là hòa bình trong những thế kỷ gần đây.

Nhiều nhà nhân loại học và sử học cho rằng sự khác biệt này là từ nguồn gốc của quốc gia. Việt Nam bắt nguồn từ Trung Quốc, trong khi Ấn Độ lại ảnh hưởng nặng nề đến những quốc gia kia - hai quốc gia với đặc tính vô cùng khác biệt cho đến tận ngày nay.

Rõ ràng, đây là một phần nguyên nhân. Nhưng tôi còn cho rằng vì người Việt thường ăn thịt qua nhiều thế hệ, bổ sung một nguồn chất đạm quan trọng trong chế độ ăn uống của họ, điều này cũng giải thích thiên hướng hung hăng của quốc gia này và tạo ra một mối tương phản rõ rệt so với các nước láng giềng.

Hiện nay, món ăn được ưa chuộng là thịt chó. Trên thực tế, thịt chó thì rất đắt. Nó được xem là món đặc biệt vì được cho là chứa nhiều chất đạm hơn những loại thịt khác. Trong truyền thống người Việt, mỗi khi bị xui xẻo, bạn nên ăn thịt chó để thay đổi thời vận. Nhưng bạn không nên ăn vào ngày đầu tháng âm lịch vì sẽ làm vận may đảo ngược. Bạn sẽ gặp xui xẻo.

Nhưng giờ đây truyền thống đang đối chọi với thời buổi hiện đại và luật lệ cũng thay đổi theo. Ba mươi năm trước, nuôi chó là phạm pháp. Chính quyền cho rằng thịt chó là một ưu tiên dinh dưỡng nên không được bỏ qua. Quan điểm này vẫn còn phù hợp, mặc dù chính quyền đã bãi bỏ điều luật trên từ nhiều năm qua.

Thực tế là cho đến nay, không là một điều hiếm hoi khi ta thấy dọc theo các xa lộ những chiếc xe vận tải chở những chú chó nằm cuộn trong những chiếc lồng chồng cao đến sáu tầng, rộng tám tầng để đưa ra chợ -- tương tự như cảnh chuyên chở gà đến lò mổ ở phương tây.

Nhưng Việt Nam hiện là một đất nước đang giàu lên nhanh chóng; hơn phân nửa dân số sinh sau cuộc chiến Việt Nam (mà họ gọi là cuộc chiến tranh chống Mỹ). Thu nhập bình quân đầu người là 3.400 Mỹ kim, dù có vẻ không nhiều nhưng lại cao hơn đa số các nước láng giềng. Và một khi giới trung lưu tăng trưởng, ảnh hưởng từ phương Tây cũng tăng theo -- được tiếp thu từ truyền hình, điện ảnh, Facebook, Twitter và những thứ khác.

Điều này làm nảy sinh ra việc một số người muốn nuôi giữ thú vật. Vì thế giờ đây thỉnh thoảng bạn cũng thấy được vày chú chó đang nằm trước hiên nhà ai đó -- dưới con mắt đầy cảnh giác của chủ nhà. Thậm chí giờ đây khi Việt Nam đang trưởng thành và hiện đại hoá nhanh chóng, nếu một chú chó nào lang thang xa nhà, ai đó sẽ bắt cóc chúng và làm thịt.

Đến thăm Việt Nam, nhiều du khách phương Tây đã cảm thấy thất vọng. Như một blogger phương Tây đã nhận định: “Tôi có thể thành thực nói rằng đấy là một cảnh rùng rợn nhất mà tôi từng chứng kiến.”

Tôi hoàn toàn đồng ý.” 

(Bài viết được tổng hợp thông tin từ Internet)