Quốc Việt K5 (ST) Vài nét về Don Quixote

Kính gửi anh chị em bantroi thân!

Cảm ơn anh Quang Trung, sau các bài nghiên cứu căng thẳng, được xem bài về tinh thần “Mã Thượng", thật thú vị. Minh cứ buồn cười “Mã” thượng vó ngựa vào mông thì kinh quá. Theo tổng kết về nội chiến Mỹ, đa số binh lính chết do tự ngã ngựa, bị ngựa đạp chết vì ngựa không quen nghe tiếng gươm khua, đạn nổ. 

Tác phẩm Don Quixote của Miguel de Cervantes Saavedra (Cervantes) có tên đầy đủ là El ingenioso hidalgo Don Quijote de la Mancha (dịch hài là "câu chuyện về “Quý ngài lý toét” (xin giải thích sau) Quixote xứ La Mancha") - một cuốn tiểu thuyết hài, uyên thâm, đầy chơi chữ và kịch tính. Đọc cho bọn trẻ con nhà mình, bọn nó cứ lăn ra cười.

Vào thời Cervantes (1605), tiểu thuyết Kiếm hiệp Tây tràn ngập, y như tiểu thuyết Kim Dung bây giờ khiến nhiều người hoang tưởng và Don Quixote ra đời đúng lúc.

Vài nét về Don Quixote

(El ingenioso hidalgo Don Quijote de la Mancha).

Đọc truyện thú vị hơn, nhưng có thể nêu mấy nét chính (xin lỗi anh em bantroi vì mình không thể viết hài được):

1) Trước hết nói về tước hiệu:

Chàng Quixote có tước hiệu là "Hidalgo" (ngay trong tên tác phảm), đó là tầng lớp quý tộc cấp thấp nhất, chỉ được miễn thuế (giống như ông lý trưởng ở Việt Nam xưa, triều đình có cửu phẩm, thì ông lý trưởng của ta được gọi là ông quan bậc thứ 10 - thập lý hầu - nhưng vẫn phải đóng thuế).

“Hidalgo” không được ban chữ “Don” (Quý Ngài); Danh xưng đó chỉ được giành cho tầng lớp quý tộc cấp cao hơn Trong phần II, chương 2, Sancho Panza cho biết chàng Quixote bị quở trách vì dám gắn “Don” vào tên của mình, vượt quá cấp "Hidalgo". Khi dùng tước hiệu “Don”, người ta chỉ gắn cùng với tên đầu tiên (Họ) hay họ tên đầy đủ, chứ không được gắn vào tên riêng, nhưng chàng Quixote lại gắn với tên riêng. Với người Tây Ban Nha thì hidalgo mà lại Don rồi Quijote nữa là rất buồn cười, giống ở Việt Nam gọi là Quý Ngài lý toét vậy,

Vào tập II, chàng Quixote lại thay đổi tước hiệu, từ "hidalgo" thành "Caballero" (Hiệp sĩ): Tất nhiên, đó mới chỉ là ước mơ của Quijote, vì "hidalgo" nghèo không bao giờ được là "Caballero."

2) Về lý tưởng: Ngài Hiệp sỹ quý tộc Arthur Lancelot với nhiều tiểu thuyết lịch sử kiếm hiệp đương thời là hình mẫu lý tưởng của Quixote. Anh chàng Quixote tội nghiệp tin sái cổ các tiểu thuyết kiếm hiệp đó giống như nhiều người Việt tin và sống với tiểu thuyết hay phim kiếm hiệp Tàu, vỗ mông là nhảy lên mái nhà, bay nhanh hơn tên lửa và giơ ngực đỡ viên đạn đại bác như đỡ cái lông gà. Vừa rời khỏi làng mình, đến một quán trọ rẻ tiền, anh chàng tưởng đó là tòa lâu đài bị quỷ ám, chàng ta được hai "nàng công chúa" (thực tế là hai ả gái mại dâm già) "nhập cuộc" . Và, như lời bài dân ca (ballad) nổi tiếng về Hiệp sĩ Lancelot, chàng ta may mắn nhất thế gian vì được hầu hạ "Quý Bà" - đó lý tưởng của các chàng Hiệp sĩ thời đó.

3) Tên gọi: "Quixote" với "cuixot" nghĩa là “mảnh giáp che đùi”, vì vậy Don Quixote nghĩa khôi hài là Quý Ngài “Yêu ... Bắp Vế” hay một cái gì đó buồn cười.

4) Về hoàn cảnh và hình dạng: (xin lỗi độc giả vì sau khi tham khảo, anh chàng Don Quixote khóa 5 cười sung sướng, yêu cầu dùng đúng cốt chuyện để mô tả nhưng cấm không nêu đích danh), xin phép được nêu: 

Chàng Quixote ở độ tuổi khoảng 50 – 60, cao ngẳng, gầy hốc hác, chưa lập gia đình, rất khiêm tốn về gia sản (như mô tả các bữa ăn đến chó cũng chê) mặc dù đất đai xứ Mancha cũng rộng rãi nhưng chỉ trồng được bia hơi thôi, có một con ngựa gầy được đặt tên rất kêu là Rocinante (Rô-xi-nan-tê) - kiểu xe đạp vẫn đạp quanh bờ hồ hay kiểu xe máy cũ và chẳng biết làm gì cho hết phần lớn thời gian ngoài việc đọc tiểu thuyết.

Bài thơ ở chương 26, phần I mô tả hình dáng Quijote với các vần: "escote" - (CÓ TẬT HAY RỤT CỔ), "estricote" - (CÓ DÁNG ĐI ĐONG ĐƯA), "pipote" - (MẶT MŨI GÀY TÓP), "azote" - (GÀY NHƯ QUE CỦI), "cogote " - (CỔ NGẲNG RA). Xin lỗi độc giả vì đó là miêu tả của ông Cervantes vào đầu thế kỉ 17!. 

5) Vì người đàn bà lý tưởng bị quỷ ám, chàng Quixote khốn khổ một mình chiến đấu dũng cảm chống cối xay gió, đán cừu, các con rối và thậm chí cả đám coi tù để thả cả một đoàn tù +bị quỷ ám”, rồi bị chính doàn tù đó ném đá tưởng chết, bẹp cả bộ giáp. Hình như khi đấu kiếm để bảo vệ danh dự Hiệp sĩ, thì than ôi, chàng ta rút khỏi bao gươm ... không phải thanh gươm, mà là ... con Dao ăn.

Cuốn tiểu thuyết rất hay - dành cho người lớn, nhằm phê phán những ai mê đắm tiểu thuyết đến mức coi đó là cuộc sống thực - đến mức không chịu lấy vợ. Cô cháu gái của Don Quixote lấy bực mình lắm. Sau cuốn tiểu thuyết tài hoa này, châu Âu hoàn toàn sạch bóng tiểu thuyết kiếm hiệp.
Nhưng thật khốn khổ, nó lại lan sang Việt Nam.

Mình không quen viết dạng bài này, mong anh, chị, em bantroi thông cảm!!!

(Ảnh do TQt sưu tầm từ Internet- chỉ có tính minh họa)